ΘΕΜΑ : «Αντικατάσταση των παρ. 1 και 2 του άρθρου 38, του άρθρου 39 και των παρ. 1, 2 και 3 του άρθρου 40 του Κανονισμού Ασφάλισης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ».

ΑΠΟΦΑΣΗ
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ, ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ & ΠΡΟΝΟΙΑΣ

Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις του άρθρου 16 «Διαδικασία θεσπίσεως Κανονισμών» του α.ν. 1846/1951 (ΦΕΚ 189, Α΄).
2. Τις διατάξεις των αριθμ. Φ21/2930/10.11.1992 (ΦΕΚ 686, Β΄) «Αναμόρφωση του συστήματος υπολογισμού των καταβλητέων εισφορών στα οικοδομοτεχνικά έργα», Φ21/478/18.3.1997 (ΦΕΚ 252, Β΄) «Τροποποίηση του συστήματος υπολογισμού των καταβλητέων εισφορών στα οικοδομοτεχνικά έργα» και Φ21/405/28.3.2002 (ΦΕΚ 418, Β΄) «Αντικατάσταση των διατάξεων του άρθρου 38 του Κανονισμού Ασφάλισης ΙΚΑ» Υπουργικών Αποφάσεων και του άρθρου 88 παρ. 4 του ν.2676/1999 (ΦΕΚ 1, Α΄) «Οργανωτική και λειτουργική αναδιάρθρωση των φορέων κοινωνικής ασφάλισης και άλλες διατάξεις». 
3. Τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 21 του ν.1902/1990 (ΦΕΚ 138, Α΄) «Ρύθμιση συνταξιοδοτικών και άλλων συναφών θεμάτων».
4. Τις διατάξεις των άρθρων 48, 51, 52 και 90 του Κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Φ.Ε.Κ. 98, Α΄).
5. Τις διατάξεις του π.δ. 113/2014 (Φ.Ε.Κ. 180, Α΄) «Οργανισμός Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας»
6. Τις διατάξεις του άρθρου 4 του π.δ. 85/2012 (Φ.Ε.Κ. 141, Α΄) «Ίδρυση και μετονομασία Υπουργείων, μεταφορά και κατάργηση υπηρεσιών», όπως τροποποιήθηκε με το π.δ. 88/2012 (Φ.Ε.Κ. 143, Α΄) «Τροποποίηση του π.δ. 85/2012 «Ίδρυση και μετονομασία Υπουργείων, μεταφορά και κατάργηση υπηρεσιών» (ΦΕΚ 141, Α΄)». 
7. Τις διατάξεις του π.δ. 86/2012 (Φ.Ε.Κ. 141, Α΄) «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών».
8. Τη γνώμη του Δ.Σ του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ όπως αυτή διατυπώθηκε με τις αριθμ. 112 και 92 αποφάσεις του Δ.Σ, οι οποίες ελήφθησαν κατά τις αριθμ. 27/11.9.2014 και 21/26.6.2014 συνεδριάσεις του. 
9. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της απόφασης αυτής δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, ούτε του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

Αποφασίζουμε

1) Οι παρ. 1 και 2 του άρθρου 38 του Κ.Α του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., όπως έχουν αντικατασταθεί με την αριθμ. Φ21/2930/10.11.1992 (ΦΕΚ 686, Β΄) Υ.Α., με την αριθμ. Φ21/478/18.3.1997 (ΦΕΚ 252, Β΄) Υ.Α., το άρθρο 88 παρ. 4 του ν.2676/1999 (ΦΕΚ 1, Α΄) και την αριθμ. Φ21/405/28.3.2002 (ΦΕΚ 418, Β΄) Υ.Α., αντικαθίστανται ως εξής:

Καθορισμός καταβλητέων εισφορών

1. Οι ελάχιστες εισφορές που καταβάλλονται για την κατασκευή ιδιωτικών οικοδομικών έργων και των λειτουργικών παραρτημάτων τους, ανεξάρτητα αν για αυτά έχει εκδοθεί ή όχι άδεια πολεοδομικού γραφείου ή άλλης δημόσιας αρχής, είναι αυτές που αντιστοιχούν στην εργατική δαπάνη των ημερών εργασίας που υπολογίζονται, σύμφωνα με τα παρακάτω, για τις εργασίες που αναφέρονται στο α΄ εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 35 του παρόντος Κανονισμού, με την επιφύλαξη της εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 40 αυτού.
Ο αριθμός των ημερών εργασίας προσδιορίζεται, ανάλογα με το είδος του κτιρίου ή της οικοδομικής εργασίας, με βάση τους συντελεστές των πινάκων 1, 2 και 3.
Ειδικά για τους πίνακες 1 και 2 ο προσδιορισμός γίνεται με βάση τους συντελεστές των πινάκων αυτών λαμβανομένου υπόψη του Μέσου Ζυγισμένου Μειωτικού Συντελεστή: 1,00 για συνολικό αριθμό ημερομισθίων πίνακα 1 και 2 από (1) έως (3.000), 0,90 από (3.001) έως (10.000), 0,85 από (10.001) έως (30.000) και 0,80 από (30.001) και πάνω.

Στον πίνακα 1 περιλαμβάνονται :
α) Οι συντελεστές με τους οποίους υπολογίζονται οι ημέρες εργασίας για την κατασκευή ενός τετραγωνικού μέτρου κτιρίου βασικής ή άλλης χρήσης συμβατικής κατασκευής και «Ειδικών κτιρίων».
β) Οι συντελεστές με τους οποίους επιμερίζονται οι κατά τα ανωτέρω υπολογιζόμενες ημέρες εργασίας στις ενδιάμεσες κατασκευαστικές φάσεις.
Ο έλεγχος των ελάχιστων εισφορών που αντιστοιχούν στις κατά τα ανωτέρω υπολογιζόμενες ημέρες εργασίας διενεργείται ανακεφαλαιωτικά μετά το πέρας των εργασιών για όλες τις φάσεις εργασιών. 
Σε περίπτωση διενέργειας επιτόπιου ελέγχου, ο έλεγχος διενεργείται ανακεφαλαιωτικά για τις φάσεις εργασιών που έχουν ολοκληρωθεί.
Αν κατά τον επιτόπιο έλεγχο διαπιστωθεί η μη υποβολή Α.Π.Δ. για εκτέλεση εργασιών φάσης που δεν έχει περατωθεί, τα αναλογούντα ημερομίσθια για την φάση αυτή προσδιορίζονται κατά την κρίση του ασφαλιστικού οργάνου που ενεργεί τον έλεγχο.

Στον πίνακα 2 περιλαμβάνονται :
Οι συντελεστές, με τους οποίους υπολογίζονται οι ημέρες εργασίας για την κατασκευή ενός τετραγωνικού μέτρου χώρου βασικής ή άλλης χρήσης έργων, των οποίων ο φέρων οργανισμός κατασκευάζεται από προσωπικό επιχείρησης που ασφαλίζεται στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. με τις κοινές διατάξεις (συνεργεία στεγασμένων επαγγελμάτων).
Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση κτιρίων για χρήση κατοικίας με φέροντα οργανισμό κατασκευασμένο από προσωπικό στεγασμένης επιχείρησης και εκτέλεσης όλων των υπόλοιπων εργασιών επί τόπου του έργου με συμβατική κατασκευή, για τα οποία έχει εφαρμογή ο πίνακας 1 του παρόντος άρθρου, αφαιρουμένων των ημερών για την φάση εργασιών «Εκσκαφές και οικοδομικός σκελετός του κτιρίου» (κατασκευαστική φάση 01). Ο έλεγχος των ελάχιστων εισφορών, που αντιστοιχούν στις κατά τα ανωτέρω υπολογιζόμενες ημέρες εργασίας, διενεργείται ανακεφαλαιωτικά μετά την πλήρη αποπεράτωση του έργου.

Στον πίνακα 3 περιλαμβάνονται :
Οι συντελεστές, με τους οποίους υπολογίζονται οι ημέρες εργασίας για την κατασκευή της κάθε μονάδας (τετραγωνικό μέτρο, κυβικό μέτρο, μέτρο μήκους κ.λ.π.) οικοδομικών εργασιών, που εκτελούνται σε προϋπάρχοντα έργα (ενδεικτικά: περιπτώσεις επισκευών, διαρρυθμίσεων, αλλαγής χρήσης υπαρχόντων κτισμάτων, νέων κατασκευών που δεν είναι κτίρια, περιτοιχίσεων, στεγάστρων χωρίς περιμετρική τοιχοποιία σε υπάρχοντα κτίρια, περιφράξεων από μπετόν ή άλλο υλικό, τοποθετήσεων υαλοπινάκων σε διαμορφούμενο χώρο χωρίς τοιχοποιία σε κτίρια για επαγγελματική ή άλλη χρήση, διαμορφώσεων βάσεων για τοποθέτηση ολόκληρων έτοιμων κατασκευών, όπως οικίσκων, αιθουσών ή δωματίων, εργασιών φωτοβολταϊκών συστημάτων). 
Οι συντελεστές του πίνακα αυτού εφαρμόζονται μόνο στις περιπτώσεις που δεν είναι εφικτός ο υπολογισμός με βάση τις επιφάνειες του κτιρίου, δηλαδή με τους συντελεστές των πινάκων 1 ή 2.
Ο έλεγχος των ελάχιστων εισφορών που αντιστοιχούν στις κατά τα ανωτέρω υπολογιζόμενες ημέρες εργασίας διενεργείται ανακεφαλαιωτικά μετά την πλήρη αποπεράτωση όλων των εργασιών.

Κατ’ εξαίρεση, οι ανωτέρω κατ’ ελάχιστον υπολογιζόμενες ημέρες εργασίας για κτίρια του πίνακα 1 και για εργασίες του πίνακα 3 μειώνονται στις περιπτώσεις :

α) Κτιρίων εφαπτόμενων σε ήδη υπάρχοντα. Η μείωση των ημερών εργασίας είναι ίση με τις ημέρες που αντιστοιχούν στις οικοδομικές εργασίες που δεν εκτελούνται στις εφαπτόμενες πλευρές. Οι μειούμενες ημέρες υπολογίζονται αναλογικά, με βάση το ποσοστό των εργασιών που δεν εκτελέστηκαν σε σχέση με το σύνολο των εργασιών αυτών. 
β) Ισογείων κτιρίων ή προσθήκης καθ’ ύψος ή κατ’ επέκταση αυτών για χρήση κατοικίας χωρίς φέροντα οργανισμό από οπλισμένο σκυρόδεμα. Η μείωση των ημερών εργασίας στην περίπτωση αυτή είναι ίση με τα 2/3 των ημερών της φάσης «εκσκαφές και οικοδομικός σκελετός του κτιρίου». 
Για τις περιπτώσεις συμβατικής κατασκευής για όλες τις εργασίες πλην αυτής του φέροντα οργανισμού κατασκευασμένου από προσωπικό στεγασμένης επιχείρησης, η μείωση για την φάση «εκσκαφές και οικοδομικός σκελετός του κτιρίου», μετά από αιτιολογημένη έκθεση του επιβλέποντα το έργο μηχανικού, μπορεί να ανέλθει μέχρι και 100%.
γ) Για τις περιπτώσεις μετατροπής χώρων υπάρχουσας πιλοτής σε χώρους κύριας χρήσης, η μείωση ανέρχεται σε ποσοστό 100% για την φάση εργασιών «εκσκαφές και οικοδομικός σκελετός του κτιρίου» και αναλογικά επέρχονται μειώσεις και για φάσεις εργασιών που το σύνολο ή μέρος αυτών έχουν εκτελεστεί. 
Οι μειούμενες ημέρες υπολογίζονται αναλογικά, με βάση το ποσοστό των εργασιών που δεν εκτελέστηκαν σε σχέση με το σύνολο των εργασιών που προβλέπονται για την κατασκευή και αφού προσκομισθεί ανάλογη έκθεση μηχανικού με προμέτρηση των εργασιών που έχουν εκτελεσθεί. 
δ) Ο προβλεπόμενος από τον πίνακα 1 συντελεστής για αντικατάσταση στέγης, καθώς και οι συντελεστές του πίνακα 3 του παρόντος άρθρου για επισκευές και μεταρρυθμίσεις παλαιών οικιών που βρίσκονται σε περιοχές δημοτικών, κοινοτικών διαμερισμάτων και κοινοτήτων μέχρι δύο χιλιάδων κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή πληθυσμού, μειώνονται κατά 50%, όπως ορίζεται στις διατάξεις του άρθρου 15 παρ. 9 του ν. 3232/2004. Μειώσεις που προβλέπονται από άλλες διατάξεις δεν ισχύουν σωρευτικά. 
ε) Το ποσοστό μείωσης των εν λόγω συντελεστών λόγω προσωπικής απασχόλησης για τους Έλληνες υπηκόους ποντιακής καταγωγής που εκτέλεσαν ή εκτελούν οι ίδιοι ή τα μέλη της οικογένειάς τους εργασίες σε οικοδομικά έργα για τα οποία εκδόθηκε οικοδομική άδεια μέχρι 31.12.2010, με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 7 του άρθρου 4 του ν. 2556/1997, όπως ισχύουν, ορίζεται στο 50%.
στ) Για τις αγροτικές κατασκευές, όπως ο όρος «αγροτικές κατασκευές» προσδιορίζεται εννοιολογικά από το άρθρο 26 του ν.2520/97, που κατασκευάζονται αποκλειστικά από αγρότες, νέους αγρότες, νεοεισερχόμενους στον αγροτικό τομέα, ομογενείς και εργάτες γής εντός των αγροτικών περιοχών του ν. 2520/97 (ΦΕΚ 173, Α΄), καθώς και για την πρώτη κατοικία των μονίμων κατοίκων ορεινών περιοχών, μειώνεται στο πενήντα τοις εκατό (50%) ο αριθμός των ημερών εργασίας που προβλέπεται ως ελάχιστος υποχρεωτικά απαιτούμενος για τον υπολογισμό των καταβλητέων εισφορών προς το Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. για τα οικοδομικά έργα.

Προκειμένου να χωρήσουν οι μειώσεις των περιπτώσεων α), β) και γ) του παρόντος άρθρου απαιτείται προσκόμιση τεχνικής περιγραφής πολιτικού μηχανικού στο αρμόδιο υποκατάστημα ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. 
Κατά την εφαρμογή των πινάκων 1 ή 2 δεν λαμβάνονται υπόψη κατασκευαστικές ιδιαιτερότητες πέραν των αναφερόμενων στο άρθρο αυτό, καθώς και στο άρθρο 40 του παρόντος Κανονισμού ή τοπικά κατασκευαστικά έθιμα.

ΠΙΝΑΚΑΣ 1Α

ΠΙΝΑΚΑΣ 1Β

ΠΙΝΑΚΑΣ 2

ΠΙΝΑΚΑΣ 3

2. Προκειμένου για ιδιωτικά τεχνικά έργα, οι καταβλητέες εισφορές υπολογίζονται επί της εργατικής δαπάνης, η οποία καθορίζεται με απόφαση του Διευθυντού του αρμοδίου Υποκαταστήματος ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, μετά από γνωμοδότηση της Διεύθυνσης Τεχνικής και Στέγασης, που συντάσσεται με βάση τον αναλυτικό προϋπολογισμό των έργων, ο οποίος υποβάλλεται υπό μορφή ποσών δαπανών. 
Ο έλεγχος εισφορών διενεργείται κατά την εκκαθάριση των έργων με βάση το τελικώς υπολογισθέν Ποσοστό Εργατικής Δαπάνης (Π.Ε.Δ), κατ’ ανάλογη εφαρμογή των ισχυόντων στα σχετικά εδάφια της παρ. 3 του άρθρου 40 του παρόντος.

2) Οι διατάξεις του άρθρου 39 του Κ.Α του ΙΚΑ-Ε.Τ.Α.Μ., όπως έχουν αντικατασταθεί με την αριθμ. Φ21/2930/10.11.1992 (ΦΕΚ 686, Β΄) Υ.Α. και την αριθμ. Φ21/478/18.3.1997 (ΦΕΚ 252, Β΄) Υ.Α., αντικαθίστανται ως εξής:

Προκαταβολή και καταβολή εισφορών.

1. Για οικοδομικές εργασίες σε οικοδομικά έργα, που αναφέρονται στο άρθρο 35 παρ. 1 εδάφιο α΄ του παρόντος Κανονισμού, ο κατά νόμο υπόχρεος καταβολής εισφορών οφείλει να προκαταβάλει, πριν από την έναρξη των εργασιών, ποσό εισφορών που αναλογεί στην δαπάνη του 1% των συνολικών ημερών εργασίας που καθορίζονται κατά το προηγούμενο άρθρο επί το εκάστοτε ισχύον τεκμαρτό ημερομίσθιο της 8ης Ασφαλιστικής Κλάσης. 
Αν η συνολική οφειλή εισφορών δεν υπερβαίνει το διπλάσιο του τεκμαρτού ημερομισθίου της 8ης Ασφαλιστικής Κλάσης, όπως ισχύει κάθε φορά, τότε προκαταβάλλεται εξ ολοκλήρου.
Στις περιπτώσεις που απαιτείται η έκδοση άδειας, η ανωτέρω προκαταβολή εισφορών καταβάλλεται πριν από την έκδοση της άδειας. Το ποσό της προκαταβολής συμψηφίζεται με το ποσό των εισφορών που δηλώνονται στις πρώτες Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις (Α.Π.Δ.).
Υποχρέωση για προκαταβολή δεν υπάρχει για τα ιδιωτικά τεχνικά έργα και τα δημόσια έργα που διέπονται από τις διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 38 του παρόντος Κανονισμού.

2. Η μη καταβολή των οφειλόμενων εισφορών μέσα στην προθεσμία που προβλέπεται από το άρθρο 26 παρ. 3 του α.ν. 1846/51, όπως κάθε φορά ισχύει, συνεπάγεται την επιβολή των κυρώσεων (προσθέτων τελών) που προβλέπονται από το άρθρο 27 του ιδίου νόμου όπως ισχύει κάθε φορά.

3. Για οικοδομικά και τεχνικά έργα του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ., των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Δημοσίων Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας και γενικά για έργα που διέπονται από τις διατάξεις της νομοθεσίας περί εκτελέσεως Δημοσίων έργων, το ολικό ποσό των εισφορών που αναλογεί στην ασφάλιση των εργατοτεχνιτών οικοδόμων που απασχολήθηκαν κατά την διάρκεια του μήνα υπολογίζεται σύμφωνα με το άρθρο 25 του α.ν. 1846/51 και καταβάλλεται σε χρήμα στην υπηρεσία του Ιδρύματος μέσα στην προθεσμία του άρθρου 26 παρ. 3 του α.ν. 1846/51, όπως ισχύει κάθε φορά.
Αν οι εισφορές που πρέπει να καταβληθούν κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου και σε κάθε περίπτωση πριν την τελική πιστοποίηση εργασιών, σύμφωνα με τα παραπάνω, υπολείπονται αυτών που υπολογίζονται ως καταβλητέες με βάση το ποσοστό εργατικής δαπάνης, το οποίο καθορίστηκε αρχικά κατά το άρθρο 38 παρ. 3, 4 και 5 του παρόντος Κανονισμού, ο υπόχρεος καταβάλλει την επιπλέον διαφορά που προκύπτει, μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από τη γνωστοποίησή της σ’ αυτόν από την αρμόδια Υπηρεσία του Ιδρύματος.

3) Οι διατάξεις των παρ. 1, 2 και 3 του άρθρου 40 του Κ.Α. του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., όπως έχουν αντικατασταθεί με την αριθμ. Φ21/2930/10.11.1992 (ΦΕΚ 686, Β΄) Υ.Α. και την αριθμ. Φ21/478/18.3.1997 (ΦΕΚ 252, Β΄) Υ.Α., αντικαθίστανται ως εξής :

Συμπλήρωση εισφορών – επιστροφή επιπλέον καταβληθεισών

1. Για τα ιδιωτικά οικοδομικά έργα, αν προκύψει ότι οι ημέρες εργασίας που πραγματοποιήθηκαν υπερβαίνουν τις υπολογιζόμενες με τους συντελεστές του άρθρου 38 του παρόντος Κανονισμού, βάσει των οποίων καταβλήθηκαν εισφορές, είτε λόγω μεταβολής του αρχικού σχεδίου, είτε από τον έλεγχο των μισθολογικών ή ανακεφαλαιωτικών καταστάσεων ή Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων (Α.Π.Δ.) κατά την παρ. 8α του άρθρου 26 του α.ν. 1846/51, είτε από στοιχεία του έργου που δεν ελήφθησαν υπόψη στις περιπτώσεις της παρ. 1 του άρθρου 38, ο υπόχρεος καταβολής των εισφορών εργοδότης, οφείλει να καταβάλει την επιπλέον διαφορά ασφαλιστικών εισφορών που προέκυψε.
2. Κατά την εκκαθάριση του λογαριασμού εισφορών ιδιωτικών οικοδομικών έργων, που διενεργείται σύμφωνα με τα επόμενα εδάφια της παραγράφου αυτής, εφόσον δεν προκύψει λόγος μείωσης των ημερών εργασίας που υπολογίζονται σύμφωνα με το άρθρο 38, τότε αυτές λογίζονται ότι έχουν σε κάθε περίπτωση πραγματοποιηθεί, έστω και εάν δεν συναρτώνται με την απασχόληση συγκεκριμένων προσώπων, και οι εισφορές που αναλογούν σε αυτές καθίστανται απαιτητές και καταλογίζονται από τα αρμόδια όργανα του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.. Μετά την διενεργηθείσα εκκαθάριση, τυχόν επιπλέον αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές επιστρέφονται στους εργοδότες, μετά από αίτησή τους, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 27 παρ. 7 του α.ν. 1846/1951 όπως ισχύει. 
Κατά τον σχετικό έλεγχο που διενεργείται προκειμένου να εκκαθαρισθεί το έργο, πέραν της διεκπεραίωσης εκκρεμοτήτων (ορθή ασφαλιστική τακτοποίηση απασχολουμένων, διεκπεραίωση δηλώσεων απασχολήσεως εργατοτεχνιτών, διεκπεραίωση εκθέσεων επιτόπιων ελέγχων των αρμοδίων οργάνων ή άλλων εκκρεμοτήτων) και εφόσον το προκύπτον ποσό εισφορών από τις Ανακεφαλαιωτικές Καταστάσεις ή Α.Π.Δ. υπολείπεται του κατά το άρθρο 38 του παρόντος Κανονισμού υπολογιζόμενου ποσού, εξετάζονται τα ακόλουθα : 
α) Η τυχόν μεταβολή στο αρχικό σχέδιο,
β) εάν συντρέχουν οι περιπτώσεις για τις οποίες στο άρθρο 38 παρ. 1 προβλέπεται μείωση των κατ’ ελάχιστα υπολογιζόμενων ημερών εργασίας,
γ) εάν συντρέχει περίπτωση μείωσης των κατ’ ελάχιστα υπολογιζόμενων εισφορών λόγω προσωπικής απασχόλησης του κυρίου του έργου, του συζύγου και των α΄ βαθμού συγγενών του εξ’ αίματος ή εξ’ αγχιστείας,
Οι υπολογιζόμενες κατά το άρθρο 38 υποχρεωτικά καταβλητέες εισφορές, επί ιδιωτικών οικοδομικών έργων, μειώνονται συνεπεία αποδεδειγμένης προσωπικής απασχόλησης του κυρίου του έργου, του συζύγου και των α΄ βαθμού συγγενών του εξ’ αίματος ή εξ’ αγχιστείας, εφόσον είναι οικοδόμοι και απασχολούνται σε εργασίες πρώτης μόνον κατοικίας, η οποία ανεγείρεται μετά από άδεια πολεοδομικού γραφείου ή άλλης δημόσιας αρχής και για επιφάνεια έως 150 τ.μ. χώρων βασικής χρήσης.
Η προσωπική απασχόληση του οικοδόμου λαμβάνεται υπόψη για μεν την ειδικότητα του τεχνίτη, εφόσον αποδεδειγμένα έχει ασφαλισθεί, οποτεδήποτε, με τις διατάξεις του παρόντος κεφαλαίου για εξακόσιες (600) τουλάχιστον ημέρες εργασίας, για δε την ειδικότητα του βοηθού ή εργάτη, εφόσον αποδεδειγμένα έχει ασφαλισθεί, οποτεδήποτε, με τις διατάξεις του ίδιου κεφαλαίου για εκατό (100) τουλάχιστον ημέρες εργασίας.
Η μείωση των εισφορών λόγω προσωπικής απασχόλησης του κυρίου του έργου, του συζύγου και του α΄ βαθμού συγγενών του δεν μπορεί να υπερβαίνει κατά φάση το 30% των κατά το άρθρο 38 υπολογιζόμενων ως υποχρεωτικά καταβλητέων εισφορών του πίνακα 1 ή συνολικά το 30% των κατά το άρθρο 38 υπολογιζόμενων ως υποχρεωτικά καταβλητέων εισφορών του πίνακα 2.
Ειδικά, προκειμένου για εργασίες επαναχρωματισμών, και μόνον γι’ αυτές, αφενός δεν αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών λόγω προσωπικής απασχόλησης η ιδιότητα του οικοδόμου και αφετέρου δεν υφίσταται περιορισμός ως προς το ποσοστό μείωσης των υποχρεωτικά καταβλητέων ασφαλιστικών εισφορών λόγω προσωπικής απασχόλησης.
Για τη μείωση του ποσού των εισφορών στις προαναφερόμενες περιπτώσεις απαιτείται η προσωπική απασχόληση του κυρίου του έργου, του συζύγου και των α΄ βαθμού συγγενών του, εξ’ αίματος ή εξ’ αγχιστείας, να γνωστοποιείται στην υπηρεσία του Ιδρύματος πριν από την έναρξη της απασχόλησης σε κάθε φάση εργασίας. Δεν λαμβάνεται υπόψη κάθε εκ των υστέρων γνωστοποίηση προσωπικής απασχόλησης στην υπηρεσία του Ιδρύματος, 
δ) εάν συντρέχουν περιπτώσεις εργασιών κατασκευής ξύλινων πατωμάτων, βιομηχανικών δαπέδων, εργασιών τοιχοποιίας με γυψοσανίδες ή με άλλα υλικά, όπως πάνελ, τσιμεντοσανίδες, έτοιμες τοιχοποιίες, εσωτερικά και περιμετρικά, και μαρμαρικών εργασιών. 
Οι μειούμενες ημέρες υπολογίζονται ποσοστιαία, με βάση το ποσοστό της επιφάνειας εργασίας που εκτελέστηκε από μόνιμο προσωπικό στεγασμένης επιχείρησης μετά από προσκόμιση τεχνικής έκθεσης πολιτικού μηχανικού. Καταλαμβάνει και τις φάσεις εργασιών που δεν εκτελέσθηκαν εξ’ αιτίας των εργασιών αυτών, όπως π.χ. εργασιών σοβάδων λόγω μη εκτέλεσης εργασιών τοιχοποιίας, 
ε) εάν συντρέχουν περιπτώσεις εργασιών κατασκευής μεταλλικών στεγών και ξύλινων αυτοφερόμενων. Ο αριθμός των μειούμενων ημερών εργασίας προκύπτει από το γινόμενο του πολλαπλασιασμού του συντελεστή 0,15 επί την επιφάνεια (τ.μ.) της στέγης.
Για τις ανωτέρω περιπτώσεις (δ) και (ε) της παραγράφου αυτής, προϋπόθεση για την μείωση των ημερών εργασίας αποτελεί η απόδειξη της εκτέλεσης των εργασιών από προσωπικό επιχείρησης που ασφαλίζεται στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. με τις κοινές διατάξεις ή από πρόσωπο που ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα και για την ιδιότητα του αυτή υπάγεται σε άλλο φορέα κύριας ασφάλισης,
στ) εάν συντρέχουν περιπτώσεις εργασιών τοιχοποιίας από ελαφρού τύπου υλικά, όπως τσιμεντόλιθοι, τύπου ALFA BLOCΚ, YTONG, οι μειούμενες ημέρες υπολογίζονται σε ποσοστό 30% της κατασκευαστικής φάσης «τοιχοποιία» του πίνακα 1 του άρθρου 38 του παρόντος Κανονισμού, που αντιστοιχούν στα τ.μ της τοιχοποιίας που εκτελέστηκε με την μέθοδο αυτή. Προϋπόθεση αποτελεί η προσκόμιση τεχνικής έκθεσης πολιτικού μηχανικού, η οποία συνοδεύεται από σχετικό φωτογραφικό υλικό,
ζ) για έργα του πίνακα 1 και εργασίες του πίνακα 3, εάν αποδεικνύεται ιδιαιτερότητα στην κατασκευή του έργου ή μέρους αυτού ή μη εκτέλεση συγκεκριμένων εργασιών δια των συμβατικών μεθόδων ή εκτέλεση εργασιών με ειδικά υλικά, για τις οποίες απαιτούνται ιδιαίτερες γνώσεις και τεχνικές που παρέχονται μόνο από εξειδικευμένο προσωπικό ασφαλιζόμενο με τις κοινές διατάξεις, δύνανται να μειωθούν οι κατά το άρθρο 38 υπολογιζόμενες κατ’ ελάχιστα απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης.
Οι μειωμένες ημέρες υπολογίζονται βάσει ποσοστού μείωσης όπως προβλέπεται για κάθε περίπτωση. Αυτό το ποσοστό μείωσης εφαρμόζεται στον αριθμό των ημερομισθίων της κατασκευαστικής φάσης που αντιστοιχούν σε εργασίες που δεν εκτελέσθηκαν δια των συμβατικών μεθόδων ή εκτελέσθηκαν από προσωπικό στεγασμένης επιχείρησης.
Προϋποθέσεις για τη μείωση αποτελούν: η προσκόμιση τεχνικής έκθεσης πολιτικού μηχανικού, η διαπίστωση των επικαλουμένων ιδιαιτεροτήτων στα κτίρια από τα αρμόδια ασφαλιστικά όργανα, η προσκόμιση τιμολογίων, όπου απαιτείται, και η απόδειξη της ασφάλισης του απασχοληθέντος προσωπικού από τις επιχειρήσεις που τους απασχόλησαν (ασφάλιση με τις κοινές διατάξεις) ή, εφόσον εκτελέσθηκαν από τους ίδιους τους στεγασμένους επιχειρηματίες, η ασφάλισή τους στον Ο.Α.Ε.Ε. ή σε άλλον φορέα Κύριας ασφάλισης. 
Η περίπτωση (ζ) καταλαμβάνει και τις φάσεις εργασιών οι οποίες δεν εκτελέσθηκαν εξ’ αιτίας του γεγονότος ότι μια προγενέστερη φάση εργασιών δεν εκτελέστηκε, όπως οι μειώσεις από τα κατ’ ελάχιστα απαιτούμενα ημερομίσθια για τοιχοποιία με πάνελ, η οποία συνεπάγεται και μείωση από τη φάση των σοβάδων.

Ενδεικτικές περιπτώσεις:

• Επενδύσεις τοίχων ή οροφής με γυψοσανίδες ή άλλα υλικά. Δυνατότητα μείωσης έως και 100% από τα ημερομίσθια που αναλογούν στα τ.μ. της φάσης εργασιών «επιχρίσματα» του πίνακα 1 που δεν εκτελέστηκαν,
• Εργασίες σοβάδων (κυρίως εξωτερικών) με ανάμιξη χρώματος και εξ’ αυτού μη εκτελέσεως στις επιφάνειες αυτές εργασιών χρωματισμών. Δυνατότητα μείωσης έως και 80% από τα ημερομίσθια που αναλογούν στα τ.μ. της φάσης εργασιών «χρωματισμοί» του πίνακα 1 που δεν εκτελέστηκαν
• Υπόγειων χώρων προοριζόμενων για κύρια χρήση για τις φάσεις εργασιών που εξωτερικά του κτιρίου δεν θα εκτελεσθούν λόγω του ότι καλύπτονται από το έδαφος. Δυνατότητα μείωσης έως και 100% από τα ημερομίσθια που αναλογούν στα τ.μ. των φάσεων εργασιών «επιχρίσματα» και «χρωματισμοί» του πίνακα 1 που δεν εκτελέστηκαν
• Εργασίες εξωτερικών ή εσωτερικών επενδύσεων τοιχοποιίας με υλικά θερμομόνωσης. Δυνατότητα μείωσης έως και 100% από τα ημερομίσθια που αναλογούν στα τ.μ. των φάσεων εργασιών «επιχρίσματα» και «χρωματισμοί» του πίνακα 1 που εκτελέστηκαν με την μέθοδο αυτή
• Εργασίες καθαίρεσης δομικών υλικών που περιέχουν αμίαντο. Δυνατότητα μείωσης έως και 100% από τις ημέρες εργασίας που προκύπτουν με βάση τον πίνακα 3 και οι οποίες εκτελέστηκαν από προσωπικό στεγασμένης επιχείρησης
• Επικαλύψεις δαπέδων από πλαστικά ειδικής μορφής (πλαστικά πλακάκια) ή ειδικών μορφών επεξεργασμένου ξύλου (Laminate). Δυνατότητα μείωσης έως και 30% από τα ημερομίσθια που αναλογούν στα τ.μ. της φάσης εργασιών «δάπεδα» του πίνακα 1 που εκτελέστηκαν με την μέθοδο αυτή.

η) εάν για κτίρια για τα οποία ο φέρων οργανισμός κατασκευάζεται από προσωπικό στεγασμένης επιχείρησης που ασφαλίζεται στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. με τις κοινές διατάξεις και λόγω αυτού ο κατ’ ελάχιστα απαιτούμενος αριθμός ημερών εργασίας, κατά την αναγγελία του έργου στο ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, προσδιορίζεται με την χρήση του πίνακα 2, διαπιστωθεί τόσο από την αυτοψία, όσο και από έγγραφα στοιχεία (τεχνική περιγραφή, συμφωνητικά κ.λ.π.), ότι όλες οι εργασίες (τοιχοποιίας, σοβάδων, χρωμάτων, δαπέδων κ.λ.π.) εκτελούνται στην έδρα της επιχείρησης που κατασκευάζει το κτίριο και μεταφέρεται ολόκληρο ή κατά τμήματα στο χώρο του έργου, δύναται η εκκαθάριση να γίνει με τις πράγματι απαιτούμενες ημέρες για τις εργασίες που εκτελέσθηκαν επί τόπου του έργου, με προσδιορισμό αυτών με τον πίνακα 3 και αντίστοιχη μείωση των ημερομισθίων που υπολογίσθηκαν με τον πίνακα 2. Προϋπόθεση είναι η ύπαρξη στοιχείων (συμφωνητικό μεταξύ εργοδότη και εργολάβου εταιρείας, Υπεύθυνη Δήλωση εργοδότη και εργολάβου για την μέθοδο κατασκευής), η απόδειξη ασφάλισης των απασχολούμενων από την κοινή επιχείρηση, καθώς και η διαπίστωση ή η πιστοποίηση της μεθόδου κατασκευής και του τρόπου μεταφοράς και τοποθετήσεως από τους αρμόδιους υπαλλήλους των Υποκαταστημάτων ή από την Τεχνική Υπηρεσία του Ιδρύματος.
Καταλαμβάνει και περιπτώσεις ολόκληρων ξύλινων κατασκευών για κύρια ή βοηθητική χρήση.

3. Για οικοδομικά και τεχνικά έργα του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ., των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Δημοσίων Επιχειρήσεων Κοινής Ωφελείας και γενικά για έργα που διέπονται από τις διατάξεις της νομοθεσίας περί εκτελέσεως Δημοσίων Έργων: 
α) Για συμβάσεις έργων μέχρι του ύψους του 100πλασίου μηνιαίου ορίου αποδοχών υπολογιζόμενου με το 25πλάσιο τεκμαρτό ημερομίσθιο της 28ης ασφαλιστικής κλάσης, το ποσοστό εργατικής δαπάνης (Π.Ε.Δ.) υπολογίζεται από τα αρμόδια όργανα του Υποκαταστήματος ΙΚΑ–ΕΤΑΜ απογραφής των έργων. 
β) Για συμβάσεις έργων ύψους μεταξύ του 100πλασίου και 800πλασίου του μηνιαίου ορίου αποδοχών υπολογιζόμενου με το 25πλάσιο τεκμαρτό ημερομίσθιο της 28ης ασφαλιστικής κλάσης, για τον υπολογισμό του Π.Ε.Δ. γνωμοδοτεί, πριν από την έκδοση απόφασης Δ/ντού Υποκαταστήματος, η Διεύθυνση Τεχνικής και Στέγασης του Ιδρύματος.
γ) Για συμβάσεις δημοσίων έργων ύψους μεγαλύτερου από το 800πλάσιο μηνιαίου ορίου αποδοχών υπολογιζόμενου με το 25πλάσιο τεκμαρτό ημερομίσθιο της 28ης ασφαλιστικής κλάσης, για τον υπολογισμό του Π.Ε.Δ. απαιτείται, πριν από την έκδοση απόφασης Δ/ντού Υποκαταστήματος, η γνωμοδότηση από το Ανώτατο Τεχνικό Συμβούλιο του Ιδρύματος, μετά από εισήγηση της Δ/νσης Τεχνικής και Στέγασης.
δ) Για οικοδομικές και τεχνικές εργασίες που δεν περιλαμβάνονται στον παρόντα κανονισμό, καθώς και για εργασίες που ορίζονται με απόφαση του Διοικητή του Ιδρύματος, το Π.Ε.Δ. καθορίζεται με απόφαση του Δ/ντή του οικείου Υποκαταστήματος μετά από έκθεση της Τεχνικής Υπηρεσίας του Ιδρύματος
ε) Κατά των αποφάσεων Διευθυντών για προσδιορισμό του Π.Ε.Δ δύνανται να ασκούνται τα προβλεπόμενα από τις κείμενες διατάξεις διοικητικά ένδικα μέσα.
στ) Οι προβλεπόμενες από το άρθρο 120 του Κανονισμού Ασφάλισης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ενστάσεις που υποβάλλονται κατά των αποφάσεων Δ/ντών Υποκαταστημάτων, είτε οι αποφάσεις αυτές εκδίδονται μετά από έκθεση του αρμοδίου ασφαλιστικού οργάνου του Υποκαταστήματος (υπολογισμός Π.Ε.Δ. από το υποκατάστημα) είτε μετά από γνωμοδότηση των Τεχνικών Υπηρεσιών του Ιδρύματος (Δ/νση Τεχνικής και Στέγασης, Ανώτατο Τεχνικό Συμβούλιο), αποστέλλονται και εξετάζονται, εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, από τις Τεχνικές Υπηρεσίες του Ιδρύματος.
ζ) Μετά το πέρας των εργασιών και την προσκόμιση τελικής πιστοποίησης εργασιών (τελικού λογαριασμού), προσδιορίζεται από τα προαναφερόμενα όργανα η τελική εργατική δαπάνη των εργασιών και ακολουθεί ο, κατά τα οριζόμενα στις κείμενες διατάξεις, έλεγχος για την εκκαθάριση των έργων και τη διεκπεραίωση εκκρεμοτήτων (ορθή ασφαλιστική τακτοποίηση απασχολουμένων, διεκπεραίωση δηλώσεων απασχολήσεως εργατοτεχνιτών, διεκπεραίωση εκθέσεων επιτόπιων ελέγχων των αρμοδίων οργάνων ή άλλων εκκρεμοτήτων).
Στο στάδιο αυτό, εφόσον από στοιχεία που προσκομίζει ο ενδιαφερόμενος και από τον διενεργηθέντα έλεγχο προκύψει ότι οι καταβληθείσες εισφορές υπερβαίνουν τις πράγματι οφειλόμενες για την ασφάλιση των απασχοληθέντων εργατών, όπως αυτές προσδιορίζονται από τις Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις και τις Εκθέσεις Ελέγχου Οικοδομικών Εργασιών, οι επιπλέον καταβληθείσες εισφορές επιστρέφονται άτοκα στο δικαιούχο, ύστερα από αίτησή του.
Στις περιπτώσεις που οι, με βάση τις Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις ή τις Εκθέσεις Ελέγχου Οικοδομικών Έργων, εισφορές υπολείπονται αυτών που προσδιορίζονται με βάση την τελική προσδιορισθείσα εργατική δαπάνη σε ποσοστό έως και 10%, η εκκαθάριση ενεργείται χωρίς περαιτέρω έλεγχο. 
Για τις περιπτώσεις που το ποσοστό του προηγούμενου εδαφίου είναι μεγαλύτερο του 10%, στο σχετικό έλεγχο που ενεργείται, πέραν των στοιχείων που προβλέπονται από την εργατική και ασφαλιστική νομοθεσία (στοιχεία απασχόλησης και αμοιβής), εξετάζονται και συγκεκριμένα στοιχεία, όπως τυχόν μη προσκόμιση Αναλυτικών Πινάκων Εργασιών, συμπληρωματικές συμβάσεις, ημερολόγιο έργου, φορολογικά στοιχεία, κ.α..

4) Οι διατάξεις της παρούσας Απόφασης ισχύουν για έργα που θα απογραφούν στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ από την πρώτη του επόμενου μήνα της δημοσίευσης της παρούσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθώς και για έργα που έχουν απογραφεί πριν την ημερομηνία αυτή και δεν έχει γίνει εκκαθάριση εισφορών, εξαιρουμένης μόνο, για τα μη εκκαθαρισμένα έργα, της υποχρέωσης προσκόμισης πίνακα 3 για εκτέλεση εργασιών στον ακάλυπτο χώρο.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΡΟΥΤΣΗΣ