Δήλωση Υπουργού Αναπληρωτή ΠΕΚΑ, Σταύρου Καλαφάτη,
σχετικά με το Νομοσχέδιο για την Αυθαίρετη Δόμηση και το Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο.
«Το ΥΠΕΚΑ έχει χαράξει μία στρατηγική για ριζική αντιμετώπιση των χωροταξικών και πολεοδομικών ζητημάτων, μέσω σειράς νομοθετικών πρωτοβουλιών: Κτηματολόγιο και δασικοί χάρτες (που ψηφίστηκε ήδη από τη Βουλή), αυθαίρετη δόμηση (κατατίθεται άμεσα προς συζήτηση στη Βουλή), πολεοδομική μεταρρύθμιση (νομοσχέδιο σε επεξεργασία), ελεγκτική διαδικασία (νομοσχέδιο σε επεξεργασία) ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου (ΠΔ υπό έκδοση). Κάθε μία από αυτές τις πρωτοβουλίες είναι μία ξεχωριστή μεταρρύθμιση, αλλά όλες μαζί αποτελούν μία συνολική και ολιστική προσέγγιση.
Το ΥΠΕΚΑ δεν παρουσίασε ένα νομοσχέδιο ερήμην των ενδιαφερομένων. Προχώρησε σε εκτεταμένη διαβούλευση. Επί μήνες το ΥΠΕΚΑ συζητούσε με φορείς. Επιπλέον παρουσιάσαμε στη Βουλή τις βασικές κατευθύνσεις του νομοσχεδίου και ζητήσαμε από τους βουλευτές τις απόψεις και τις προτάσεις τους. Το σχέδιο νόμου τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση και συγκέντρωσε περισσότερα από 1.250 σχόλια και προτάσεις, τα οποία επεξεργάστηκε το επιτελείο του Υπουργείου.
Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου, επιχειρείται να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά μία παθογένειαπου αφορά στην αυθαίρετη δόμηση. Παθογένεια που έχει δημιουργήσει τεράστια περιβαλλοντική επιβάρυνση, καθώς και άλυτα προβλήματα στις συναλλαγές που αφορούν σε ακίνητα. Ταυτόχρονα, αποτελεί τροχοπέδη για την όποια ορθολογική χωροταξική ανάπτυξη της χώρας. Το πρόβλημα των αυθαιρέτων είναι κοινωνικό ζήτημα που δεν χωρά κομματική εκμετάλλευση.
Σημείο κλειδί στην κατανόηση της αναγκαιότητας μίας νέας ρύθμισης για τα αυθαίρετα, είναι το ότι δεν μπορεί να υπάρξει ουσιαστικός σχεδιασμός για την αναπτυξιακή πορεία της χώρας αν δεν υπάρχει ολοκληρωμένη εικόνα του δομημένου χώρου. Για αυτό το λόγο είναι σημαντική η καταγραφή της δόμησης, η οποία ξεκινά με τα αυθαίρετα και υπηρετείται από το συγκεκριμένο νομοσχέδιο.
Το ολοκληρωμένο σχέδιο νόμου για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης και το περιβαλλοντικό ισοζύγιο, αφορά μία συγκεκριμένη πραγματικότητα, δίνοντας λύσεις σε υπαρκτά προβλήματα των πολιτών. Την ίδια στιγμή θωρακίζει ακόμη περισσότερο την έννοια του περιβάλλοντος ενώ, μέσω και της ενίσχυσης της ασφάλειας των συναλλαγών, βοηθά και την οικονομία.
Με λίγα λόγια, αυτό που κάνουμε με το παρόν νομοσχέδιο είναι ότι:
- Κατηγοριοποιούμε τις αυθαιρεσίες ανάλογα με το μέγεθος και το χρόνο κατασκευής, λαμβάνοντας υπόψιν την κατά περίπτωση περιβαλλοντική επιβάρυνση που αυτές επιφέρουν.
- Διευκολύνουμε τους πολίτες στο τρόπο και το χρόνο καταβολής των προστίμων, ανταποκρινόμενοι στη σημερινή οικονομική και κοινωνική συγκυρία.
- Μεριμνούμε για ευπαθείς κατηγορίες συμπολιτών μας, όπως είναι οι μακροχρόνια άνεργοι, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, οι πολύτεκνοι και άλλοι.
- Αποτρέπουμε τη δημιουργία νέας γενιάς αυθαιρέτων.
- Δημιουργούμε και ενισχύουμε θεσμικά εργαλεία όπως είναι η Τράπεζα Γης και η Ειδική Υπηρεσία Κατεδαφίσεων, για την ακόμη καλύτερη προστασία του περιβάλλοντος.
- Προβλέπουμε συγκεκριμένες δράσεις αποκατάστασης περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και επιταχύνουμε τον πολεοδομικό σχεδιασμό.
Υπάρχουν σαφή περιβαλλοντικά, αναπτυξιακά και κοινωνικά οφέλη, όπως:
Στα περιβαλλοντικά θέματα:
· Ενισχύεται και θωρακίζεται θεσμικά η «κόκκινη γραμμή» του Ιουλίου 2011, μέσω αεροφωτογραφιών. Αποκλείεται, με ένα πλέγμα διατάξεων, η δημιουργία νέας γενιάς αυθαιρέτων.
· Καθιερώνονται αυστηρές ποινές και πρόστιμα για όσους παρανομήσουν, ή δεν ενταχθούν στις ρυθμίσεις του νόμου.
· Δίνεται νόημα, αξία και περιεχόμενο, στην έννοια του περιβαλλοντικού ισοζυγίου. Μέσω των μηχανισμών του περιβαλλοντικού ισοζυγίου ο αυθαιρετούχος πολίτης «αποζημιώνει» το κοινωνικό σύνολο. Οι δράσεις αποκατάστασης κατευθύνονται εκεί όπου υπάρχει πραγματικά ανάγκη, όπου εμφανίζεται η μεγαλύτερη περιβαλλοντική επιβάρυνση.
Στα Αναπτυξιακά θέματα:
· Διευκολύνονται οι συναλλαγές των πολιτών και ενισχύεται η ασφάλεια δικαίου στις συναλλαγές.
· Δίνεται η δυνατότητα επισκευών σε ακίνητα με αυθαιρεσίες, ενισχύεται ο κλάδος της οικοδομής και οι ελεύθεροι επαγγελματίες του χώρου.
· Εντάσσονται στις διατάξεις του νόμου δημόσια κτίρια με αυθαιρεσίες και έτσι μπορούν να ενταχθούν σε προγράμματα του ΕΣΠΑ.
· Προβλέπεται χρηματοδότηση, μέσω περιβαλλοντικού ισοζυγίου, δράσεων και έργων αποκατάστασης της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης.
Στα Κοινωνικά θέματα:
· Λαμβάνοντας υπόψιν την οικονομική συγκυρία, αυξάνεται η περίοδος αποπληρωμής του προστίμου και βελτιώνεται ο τρόπος καταβολής.
· Υπάρχει ειδική μέριμνα, με παροχή εκπτώσεων, σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες.
· Δίνεται δυνατότητα μεταβιβάσεων και αξιοποίησης αδρανούς ακίνητης περιουσίας, κυρίως στην περιφέρεια.»